ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

 

 Η έρευνα που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια για την πορεία στον χώρο και το χρόνο της οικογένειας Αντωνίου, από την περιοχή των Σουδενών Καλαβρύτων, δεν έχει αποδώσει πολύ για το απώτερο παρελθόν, εκτός από διάσπαρτα στοιχεία που έχουν μεταφερθεί και συγκεντρωθεί κυρίως μέσω της προφορικής παράδοσης.

Τα παραδείγματα της παραγράφου αυτής δείχνουν παλαιές αναφορές του επωνύμου Αντωνίου στην ευρύτερη περιοχή της Αχαΐας, χωρίς να έχουν προκύψει  στοιχεία σύνδεσης με την οικογένεια μας, ενός τόσο κοινού ονόματος από τότε μέχρι τις ημέρες μας. (Στους τηλεφωνικούς  καταλόγους μπορούν να βρεθούν σήμερα χιλιάδες διευθύνσεις). Στο Ιστορικό Λεξικό των Πατρών  αναφέρεται  πως οι Γιαννάκης & Δημήτριος Αντωνίου του Αντωνίου υπογράφουν υπόμνημα Πατρέων ζητούντων τω 1688 παρά Ενετίας αυτοδιοίκησιν (Κώδηξ Μέρτζιου 86)[1]. Επίσης στον Νέο Ελληνομνήμονα αναφέρεται πως ο Κωνσταντίνος Αντωνίου (η Αντωνιάδης) είναι απόγονος του Κερκυραίου ιερέα Αντωνίου εις τον οποίον παρεδόθη τω 1478 από τον Γ Φραντζή το Χρονικόν του και το οποίο σωζόμενο χειρόγραφο ο ανωτέρω αντέγραψε την Βυτίνα Γορτυνίας τω 1762-3[2]. Τέλος στα Αχαϊκά Χρονικά αναφέρεται κάποιος Δημήτριος Αντωνίου ως αγωνιστής του 1821 εκ Πατρών  πολεμήσας με τον Φαβιέρον εις το τακτικόν πυροβολικόν.[3]

Σύμφωνα με προφορική πληροφορία (Τζαμάκος, Δ Ραγιάς)  ο πρώτος με το επώνυμο Αντωνίου που κατοίκησε στα Σουδενά η στο Χαμάκου  (Αντώνης Αντωνίου, μέσα/τέλος 18ου αιώνα), ήταν ένα από τα τρία παιδιά του  Παν. Παναγιωτόπουλου η Κουτσο-Παναγιωτόπουλου (Αγγ. Αγγελόπουλος,  Γ. Ραγιόπουλος & Α. Αντωνίου).      Την εποχή αυτή άλλαξαν τα επώνυμα τους έχοντας κατεβεί από την Ήπειρο μαζί με άλλες οικογένειες και προήρχοντο από οικογένεια με το όνομα Γλωδαίοι (Γλωδέοι). Άλλο παράδειγμα της εποχής αυτής είναι οι Δουβαίοι που φαίνεται να ξεκινούν επίσης από τα Σουδενά της Ηπείρου απ’όπου  έφυγαν τέσσερα αδέλφια καταδιωγμένα από τους Τούρκους την εποχή του Αλή Πασά, γιατί αρνούνταν να πληρώσουν φόρους και εγκαταστάθηκαν στους πρόποδες του Χελμού, χτίζοντας εκεί, μαζί με άλλους συγχωριανούς τους (τους Βλασσαίους μετέπειτα Πετμεζαίους) ένα μικρό οικισμό. Κατά τον Ι. Λινάρδο αυτό ίσως έγινε στο χρονικό διάστημα 1650-1720.[4] Από εκεί ένας Δουβής περιπλανώμενος βρέθηκε στις Άνω Καρυές όπου και εγκαταστάθηκε, έκανε οικογένεια και αργότερα μετοίκησαν στο Ίσωμα.[5] Όπως αναφέρθηκε ένας πρόγονος των Πετμεζαίων, ο Βλάσης, είχε λάβει μέρος στον Ενετοτουρκικό πόλεμο υπό τον Μοροζίνη και έφερε το επώνυμο Πετμεζάς.[6] Εκτοτε όλα τα μέλη της οικογένειας διετήρησαν το επώνυμο αυτό. Μετά την ανάκτηση της Πελοποννήσου από τους Τούρκους (1715), επί Σουλτάνου Αχμέτ Γ’, οι Πετμεζαίοι εγκαταστάθηκαν στα Σουδενά των Καλαβρύτων.[7]

Δεν μπορεί να αναφέρει κανείς πολλά γύρω από αυτό το θέμα, γιατί οι πληροφορίες που υπάρχουν είναι ελάχιστες και ασαφείς. Το γεγονός ακόμα, ότι πολλοί συγχωριανοί μας συνήθιζαν να αλλάζουν τα επίθετα τους, σε συνδυασμό με την μη τήρηση μητρώων η δημοτολογίων, κάθε προσπάθεια για παρακολούθηση της πορείας στο χώρο και το χρόνο είναι πολύ δύσκολη υπόθεση.

Τα πρώτα ‘επίσημα’ στοιχεία που έχουμε για το επώνυμο Αντωνίου για την περιοχή Σουδενών Καλαβρύτων, προέρχονται από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) όπου αναφέρεται ότι στην πολιορκία των Πατρών (1824) συμμετείχε υπό τον Ασημάκη Σκαλτσά κάποιος ονόματι ‘Κομπορόζος’ που είναι γνωστό πως αποτελούσε το παρατσούκλι της οικογένειας Αντωνίου. Είναι πιθανόν να είναι το ίδιο πρόσωπο με τον πατέρα η κάποιον θείο του προπάππου μου Αντώνη Αντωνίου. Επίσης σε έρευνά μου στο Ληξιαρχείο Κάτω Σουδενών Καλαβρύτων, διαπίστωσα ότι το πρώτο όνομα των διασωθέντων αρχείων είναι του Αθανασίου Αντωνίου του Βασιλείου (1844), αδελφού του προπάππου μου Αντωνίου Αντωνίου του Βασιλείου.

Φυσικά, τα γνωστά  στοιχεία του γενεαλογικού μας δένδρου με όλες τις συγγενικές οικογένειες έχουν καταγραφεί  στο http://www.myheritage.gr,  όπου και είναι διαθέσιμα για ανάγνωση, συμπλήρωση & διόρθωση. Με το να γίνετε μέλη στην ιστοσελίδα της οικογένειας και να προσκαλέστε όσο περισσότερους μπορείτε (μέσω e-mail), θα εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας για το απώτερο παρελθόν  αλλά και για το παρόν.

Στην έρευνα που συνεχίζεται γίνεται προσπάθεια ανεύρεσης στοιχείων από Τουρκικές (η σχετικά πρόσφατη δυνατότητα ερευνών στα Οθωμανικά αρχεία αποτελεί σημαντικό βοήθημα) και  Ενετικές πηγές για την πιθανή πορεία της οικογένειας (Σούλι Ηπείρου-Ευπάλιο Στερεάς Ελλάδας-Ηλεία-Χελμός ), πόσα χρόνια κράτησε η πορεία αυτή και αν είχε σχέση με την ανταλλαγή πληθυσμών μετά τον Ενετοτουρκικό πόλεμο και την συνθήκη του Κάρλοβιτς (26/1/1699). Υπάρχουν πολλές πηγές στα Οθωμανικά αρχεία σχετικά με την ιστορία της Πελοποννήσου. Πληροφορίες για περιοχές, χωριά και κωμοπόλεις μπορούν να βρεθούν στα αρχεία που αποκαλούμε κατάστιχα (Tapu Tahrir defterleri). Δηλαδή στα Οθωμανικά κατάστιχα της Πελοποννήσου, που βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη  (Istanbul Basbakanlik Osmanli Arsivleri) και την Άγκυρα (AnkaraTapuveKadastroGenelMudurluguKuyudKadimArsivi), με τους κωδικούς ΤΤ (10, 80, 114, 367, 390, 509, 607, 712) και ΤΤ (15/509, 24/510, 25(1)/511, 71) αντίστοιχα και ‘αναμένουν’ την αποκωδικοποίηση τους.[8]

Αθήνα, 8 Μαΐου 2009

Παναγιώτης  Αντωνίου του Αντωνίου



[1] Κώστας Τριανταφύλλου, Ιστορικό Λεξικό των Πατρών, 1995, 3η εκδ.τομ α’:224

[2] Σπ. Λάμπρου, Νέος Ελληνομνήμων, τομ 17.95

[3] Ν. Παπαδόπουλος, Αχαϊκά Χρονικά, Απρ 1978, 44. ΜΕΕ Ε’24. Ήλιος Γ’149

[4] Ι. Λινάρδος, Αρχαίοι Λουσοί-Σουδενά Καλαβρύτων, 1997:32, 82

[5]www.isiomakaryon.gr/isoma_html/oikogenies.htm

[6] Αθ. Φωτόπουλος, Ιστορικά των Πετμεζαίων, 1982:ιβ’

[7] Αθ. Φωτόπουλος, Ιστορικά των Πετμεζαίων, 1982:20

[8] L. Kayapinar, 2006, Α’ Παγκόσμιο Διαδικτυακό Παναρκαδικό Συνέδριο: η Δημογραφική δομή της Δημητσάνας σύμφωνα με τα Οθωμανικά Αρχεία